Nếu đang sở hữu một chiếc “máy ảnh to” cùng khả năng chụp ảnh ở mức “dễ nhìn”, có lẽ không ít lần bạn đã được bạn bè, người thân nhờ đi chụp ảnh giúp. Và có lẽ hầu hết chúng ta đều đồng ý.

Người nghiệp dư đã vậy, còn với những người chụp chuyên nghiệp, điều này có vẻ như còn đơn giản hơn bởi họ có những chiếc máy xịn cùng khả năng chụp ảnh đẹp “trong lòng bàn tay”.

Nhưng liệu những nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp này có sẵn sàng chụp ảnh giúp chúng ta? Một cuộc khảo sát nhỏ vừa được chia sẻ trên trang PetaPixel cho thấy kết quả khá thú vị về vấn đề này.

Thợ ảnh chuyên nghiệp phản ứng sao khi được nhờ chụp ‘free’?

Người thực hiện cuộc khảo sát là Levi Wiggins, một người chuyên viết về nhiếp ảnh. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc anh này có khá nhiều bạn thân làm nghề chụp ảnh kiếm tiền.

Tình huống được Wiggins đặt ra là: Nhờ người bạn của mình chụp ảnh cho một sự kiện xã hội, việc chụp này là miễn phí, nhưng bù lại anh ta có thể xây dụng những mối quan hệ cũng như tăng thêm kinh nghiệm cho mình.

Với những lời lẽ khá thân tình và nhẹ nhàng, Wiggins lần lượt nhắn cho 12 người bạn nhiếp ảnh gia của mình như sau:

“Này cậu,

Mình có chuyện này, cậu trả lời nhanh và thực lòng nhé, không hề có áp lực nào cả đâu.

Chẳng là bọn mình sắp tổ chức một sự kiện nhỏ về vấn đề công nghiệp hoá vào ngày thứ Năm tới, ở ngay gần khu phố nhà cậu thôi. Sẽ thật tốt nếu cậu có thể cầm máy ảnh ra và chụp giúp mình vài tấm ảnh cho sự kiện ngày hôm đó. Do là sự kiện nhỏ nên bọn mình không có kinh phí dành cho việc chụp ảnh. Nhưng bù lại, mình chắc chắn cậu sẽ có những tấm hình để đời, và có thể gặp được những nhân vật quan trọng.

Do mình cần chốt vấn đề này sớm nên cậu trả lời nhanh giúp mình nhé. Tự nguyện là chính chứ không có gì ép buộc cả đâu.

Cảm ơn nhiều!”

Và phản ứng của những người bạn nhiếp ảnh gia này ra sao?

Không! (5 người)

Thợ ảnh chuyên nghiệp phản ứng sao khi được nhờ chụp ‘free’?

Khá là phũ phàng, trong số 12 người bạn của Wiggins thì có tới 5 người từ chối một cách thẳng thừng như vậy. Họ nói “Không” với việc chụp ảnh miễn phí, dù đó có thể là một việc xã hội.

“Những tấm ảnh đẹp và cơ hội gặp gỡ các nhân vật quan trọng ư? Nghe thì khá hay, nhưng thực ra chẳng có ý nghĩa gì cả. Câu trả lời thành thật nhất của bọn mình là Không.” 2 anh em Zach và Jody Gray phản hồi tin nhắn của Wiggins.

“Tôi rất hy vọng cô ấy có thể giúp được, nhưng hôm đó cô ấy bận một sự kiện khác rồi. Nếu tiện đường thì cô ấy có thể sẽ qua giúp anh, nhưng chỉ 15 phút thôi nhé.”, trở lý của một nhiếp ảnh gia trả lời.

2 câu trả lời trên còn khá nhã nhặn, một số khác thì thậm chí còn nổi đoá và chế giễu sự nhờ vả của Wiggins.

“Người ta trả cho tôi 1.200$ mỗi giờ chỉ để xuất hiện trước ống kính của tôi thôi đấy, thế nên tôi sẽ không làm điều đó miễn phí đâu. Tôi rất muốn giúp cậu, nhưng mà không thể. Xin lỗi nhé.”, nhiếp ảnh gia Peter Hurley, đến từ New York trả lời.

“Haha! Nhiều người cứ cho rằng chụp ảnh miễn phí thì sẽ có được những mối quan hệ tốt, và sẽ kiếm được tiền về sau. Nhưng anh nhầm rồi, đó là một sai lầm lớn trong việc tạo dựng thương hiệu. Người ta có thể sẽ tiếp tục nhờ hoặc thuê anh, nhưng với một mức giá rẻ mạt. Tôi từng mắc phải sai lầm như vậy và thậm chí phải chuyển đến thị trấn khác hành nghề để tránh việc nhờ vả đấy.

Tôi đã chụp cho hàng ngàn sự kiện rồi. Nếu là trước đây, có thể tôi sẽ giúp anh miễn phí. Nhưng giờ thì không.”, nữ nhiếp ảnh gia có tên Rory White chia sẻ.

Cũng với quan điểm “Nếu bạn giỏi một điều gì đó, đừng làm nó miễn phí”, nhiếp ảnh gia Alaina đến từ Nashville cho biết, với thời gian và công sức bỏ ra, cô cần được đền đáp bằng chi phí thực tế chứ không phải kinh nghiệm hay các mối quan hệ.

“Nếu những bức ảnh có vai trò quan trọng trong sự kiện của cậu thì người chụp ảnh cũng nên được trả công xứng đáng chứ. Hy vọng cậu hiểu công việc của mình và tìm được ai đó giúp đỡ.”.

Đồng ý với điều kiện (4 người)

Thợ ảnh chuyên nghiệp phản ứng sao khi được nhờ chụp ‘free’?

Bên cạnh những câu từ chối thẳng thừng, thì một phần không nhỏ những người bạn của Levi Wiggins lại sẵn lòng chụp ảnh miễn phí, có người sẵn lòng giúp đỡ một cách vô điều kiện nhờ mối quan hệ tốt với tác giả, nhưng hầu hết đều có những yêu cầu riêng.

Theo Levi Wiggins, cũng giống như việc chúng ta nhờ luật sư tư vấn vậy. Việc tư vấn của luật sư có thể là qua các cuộc điện thoại và hoàn toàn miễn phí. Nhưng một khi khách hàng đã cảm thấy được sự quan trọng của người luật sư, họ sẵn lòng quay trở lại và trả công một cách xứng đáng.

Với việc nhờ chụp ảnh miễn phí, mặc dù lợi ích có thể không đến ngay trước mắt, thế nhưng một khi đã chụp giúp người khác, chúng ta gần như “cầm đằng chuôi” trong mối quan hệ và sau này hoàn toàn có thể lái theo hướng có lợi cho mình. Tuy vậy không phải ai cũng có thể nghĩ tới điều đó.

Dưới đây là phản ứng của một vài người đồng ý với việc chụp ảnh miễn phí:

“Chào mừng tới khu phố của chúng tôi.

Bạn muốn mình giúp chuyện chụp ảnh ư? Đơn giản thôi, nhưng trước hết hãy cho mình biết đó là sự kiện gì đi, để xem liệu sự kiện có lợi gì cho mình không?

Gửi mình thông tin chi tiết nhé, để mình còn biết có thể làm được gì”.

“Đó có phải là một sự kiện từ thiện không? Nếu là từ thiện thì mình sẽ giúp cậu miễn phí.

Nhưng mình có ý này hay hơn. Các cậu nên bỏ ra thêm một chút kinh phí nhỏ, mình có thể hỗ trợ thêm cho bên cậu các vật dụng chụp ảnh cũng như đảm bảo những sản phẩm tuyệt đẹp để làm ảnh báo chí.

Nếu cậu đồng ý thì mình sẽ nói trợ lý gửi cho bản báo “giá đẹp”, chứ thực ra mình cũng rất cẩn trọng trong việc chụp ảnh miễn phí. Cậu biết đấy, bọn mình cũng phải sắm trang thiết bị, thuê nhân viên, rồi có những hoá đơn hàng tháng phải trả mà. Báo sớm cho mình nhé.”

“Cảm ơn vì đã tin tưởng bọn mình cho sự kiện của cậu. Mặc dù đang bận khá nhiều việc nhưng mình sẽ ưu tiên cho việc này.

Thế nhưng mình cũng muốn có một sự trao đổi. Đó là cậu có thể cho phép bên mình đặt một studio công cộng ở bên cạnh, để có thể chụp ảnh cho khách tham dự không, tất nhiên là phí sẽ không cao đâu.

Nếu được thì nhắn lại cho mình nhé.”

“Tôi sẽ làm giúp cậu bởi cậu là bạn của tôi.”

Từ chối khéo (3 người)

Thợ ảnh chuyên nghiệp phản ứng sao khi được nhờ chụp ‘free’?

Bên cạnh những câu nói “Có” hoặc “Không”, còn một kiểu trả lời nữa có lẽ chúng ta cũng từng gặp không ít. Đó là tìm ra một lý do chính đáng.

Dạng trả lời này không hoàn toàn là từ chối, nhưng về cơ bản thì sẽ khó có thể nhờ vả được.

Trong số 12 người được hỏi, có tới 3 người bạn của Wiggins cho biết anh ta/cô ta có việc phải đi trong thời gian tới. Và thật ngẫu nhiên khi thời gian này đã vượt ra khỏi thời điểm sự kiện mà Wiggins có ý định tổ chức. Trước khi “từ chối khéo”, họ cũng không quên tỏ ý tiếc nuối khi không thể giúp được cho anh, hoặc hy vọng có thể giúp đỡ anh trong một dịp khác.

Thay cho lời kết

Nhìn chung, chuyện nhờ vả nói chung, nhờ chụp ảnh nói riêng phụ thuộc khá nhiều vào cách sống cũng như mối quan hệ của chúng ta. Chẳng hạn như việc chụp ảnh kể trên, nếu nhờ thành công, người nhờ sẽ trở nên mắc nợ, còn người được nhờ lại vô tình bị mất đi giá trị của mình, đăc biệt là khi họ đã tiến tới tầm chuyên nghiệp.